انواع کاربردهای زغال سنگ
1. تولید گاز هیدروژن با زغال سنگ
از کاربردهای بسیار مهم زغالسنگ، تولید گاز هیدروژن است. در کارخانه‌های تولید گاز هیدروژن، روی زغالسنگ‌های گداخشته که حرارتی در حدود 1200 درجه سانتی‌گراد دارند، آب می‌ریزند. در اثر حرارت زیاد آب تجزیه می‌شود و با کربن موجود در زغال سنگ واکنش می‌دهد و طبق فرمول زیر گاز هیدروژن از آن آزاد می‌شود. به طور کلی از این روش بیشتر در کشورهای استفاده می‌شود که فاقد نفت و گاز هستند.
2. سوخت هواپیما
یکی از کاربردهای جذاب زغالسنگ، استفاده از این ماده معدنی به عنوان سوت هواپیماها است. معمولا در دماهای بالا ترکیب نفت سفید تغییر میکند و این مسئله مشکلاتی را برای موتور هواپیما به وجود می‌آورد. تحقیقات جدید حاکی از آن است که سوخت‌های تولید شده از زغالسنگ در دماهای بالا تغییر نمی‌کند و ارزش حرارتی زیادی نیز دارد. حال انتظار می‌رود که در قرن 21 از این سوخت برای هواپیماها استفاده شود. در صورتی که این پیش بینی عملی شود، دوباره معادن زغال سنگ در دنیا ارزش استرتژیک پیدا خواهند کرد.
3. تولید سوخت مایع
با توجه به پیش بینی‌های انجام شده، در اواخر قرن حاضر زغالسنگ ها به سوخت مایع که یکی از مهم‌ترین منابع سوختی هستند، تبدیل خواهند شد. این روش در مراحل آزمایشگاهی قرار داد و مطالعات بسیاری بر روی آن در حال انجام اشت. در این روش زغالسنگ توسط محلول‌های اسیدی همچون CaNO3 تجزیه و موارد سوختنی موجود در آن را به صورت ترکیبات مایع جدا می‌کنند. از مزیت‌های این روش آن است که مواد معدنی را از زغالسنگ به گونه‌ای جدا میکند که امکان آلودگی هوا توسط این سوخت جدید به شدت کاهش خواهد یافت. از طرف دیگر درصد خلوص مواد آلی سوختنی در این روش افزایش خواهد یافت و در نتیجه انرژی بیش‌تری آزاد می‌شود.
4. تولید قطران
به طور کلی زغال‌سنگ‌هایی که برای استفاده در کک سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بخشی غیر قابل استفاده و مضرر دارند. در دهه‌های اخیر سعی شده از این قسمت‌های غیرسوختنی زغال سنگ نیز استفاده شود که یکی از موارد استفاده از آن تولید قطران و قیر است.
مراحل ساخت قطران به این ترتیب است که در زمان کک سازی از ماسرال اکسینیت موجود در زغال‌سنگ‌ها گازها و مواد تقطیری مختلفی به دست خواهد آمد. این مواد تقطیری جمع آوری و پس از پالاش به شکل قطران یا مواد دیگر در خواهند آمد. از قطران در صنایع شیمیای مختلف، تهیه مواد آروماتیک و برای ساخت رنگ‌های صنعتی بهره گرفته می‌شود. از جمله محصولات قطران تولید ماده‌ای به نام امانل است که به منظور پوشش لوله‌های فلزی آب، نفت و گار مورد استفاده قرار می‌گیرد و از خوردگی آن‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد. مواد آلی نظیر پروپیلن، بنزن، تولن، واکسیلن و اتیلن در دسته مواد آلی مفیدی هستند که در فرآیند قطران به وجود می‌آیند.
